Behandeling bij waldenström

Een veelgebruikte behandeling is immuuntherapie. Bij immuuntherapie worden antistoffen gericht ingezet tegen kwaadaardige cellen. De werking is dus heel anders dan die van chemotherapie én heeft minder bijwerkingen. Rituximab is een antistof tegen B-lymfocyten (CD20) waarmee inmiddels de nodige ervaring is opgedaan. Dit middel wordt per infuus of onderhuidse injectie toegediend. 

Lees meer over immuuntherapie

Immuuntherapie en chemotherapie worden vaak gecombineerd, deze zogenoemde immunochemotherapie levert goede resultaten op. Een veelgebruikte combinatie van middelen is de R-CP-kuur, bestaande uit rituximab, cyclofosfamide (chemotherapie) en prednison (steroïdhormoon). Een vergelijkbare kuur is de DRC-kuur, die bestaat uit dexamethason (steroïdhormoon), rituximab en cyclofosfamide. De combinatie rituximab en bendamustine (chemotherapie) is ook een effectieve kuur in het terugdringen van de ziekte.

Lees meer over chemotherapie en immuuntherapie

Ibrutinib (Imbruvica) is het eerste geregistreerde medicijn voor de behandeling van patiënten met een recidief van de ziekte van Waldenström of voor patiënten die een eerste behandeling nodig hebben maar die zo zwak zijn dat ze geen immunochemotherapie aankunnen. Dit medicijn is een BTK-remmer (bruton tyrosine kinase) die levenslang, of zolang het medicijn werkzaam is, ingenomen moet worden. Een BTK-remmer voorkomt dat B-lymfocyten zich kunnen nestelen in lymfeklieren en dat ze kunnen overleven. Op deze manier vertragen de BTK-remmers de voortschrijding van de kanker. Er zijn echter nog weinig gegevens over langetermijngebruik bekend. Ibrutinib is ook een geregistreerd medicijn in de behandeling van mantelcellymfoom en chronische lymfatische leukemie (twee andere lymfklierkankers). Deze BTK-remmers grijpen in op het proces van lymfoomvorming, met het risico van infecties. Andere bijwerkingen zijn onder meer milde diarree, spier- en gewrichtspijn en longontsteking.

Er worden momenteel ook andere BTK-remmers onderzocht, maar ibrutinib is tot nu toe de enige geregistreerde BTK-remmer die gebruikt wordt bij de behandeling van waldenström. Vanaf 1 oktober 2022 is zanubrutinib ook beschikbaar voor de behandeling van waldenström met dezelfde indicatie als voor ibrutinib, namelijk als de ziekte terugkomt en als immunochemotherapie niet mogelijk is.

Als sommige grote klieren door hun ligging en omvang problemen veroorzaken, dan kan radiotherapie een oplossing bieden.

Als je relatief jong bent en in een goede conditie verkeert, kan een stamceltransplantatie worden overwogen. Bij waldenström wordt het bijna nooit ingezet omdat er andere, betere behandelingen zijn. Stamceltransplantatie is een hele zware behandeling waardoor de werking vaak niet opweegt tegen de bijwerkingen. Je arts beoordeelt of stamceltransplantatie geschikt voor je is, welke voorbehandeling (conditionering) je nodig hebt en welke nazorg voor jou het beste resultaat zal opleveren.

 Er zijn twee vormen van stamceltransplantatie:

• autologe stamceltransplantatie, waarbij je eigen stamcellen worden geoogst en later worden teruggegeven;
• allogene stamceltransplantatie, waarbij stamcellen bij een donor worden geoogst die je daarna krijgt toegediend (dit wordt bij waldenström vrijwel nooit geadviseerd). 

Naast het bestrijden van de ziekte zelf, kan je arts een aantal ondersteunende behandelingen voorstellen. Deze behandelingen zijn erop gericht de gevolgen van de ziekte zo veel mogelijk te bestrijden:

• medicijnen tegen de pijn die veroorzaakt wordt door neuropathie;
• toediening van erytropoëtine, een hormoon dat de aanmaak van rode bloedcellen stimuleert; hiermee wordt bloedarmoede tegengegaan (deze verergert soms tijdens een behandeling, dankzij toediening van erytropoëtine is een bloedtransfusie wellicht niet nodig);
• plasmaferese vervangt je eigen plasma door dat van een donor of een eiwitoplossing; deze behandeling wordt toegepast als je bloed te stroperig is;
• antibiotica om infecties te voorkomen, met name tijdens therapie;
• psychosociale hulp;
• revalidatie;
• fysiotherapie;
• diëtetiek.

Een trial is een wetenschappelijk onderzoek. Vaak worden daarbij twee behandelmethoden met elkaar vergeleken. De onderzoekers kijken dan bijvoorbeeld naar het effect en de bijwerkingen van de behandeling. Het voordeel van meedoen aan een trial is dat je behandeld wordt volgens de laatste inzichten en naar een strak protocol. Bovendien word je binnen een trial extra zorgvuldig gevolgd en begeleid. Vraag aan je hematoloog of je in aanmerking komt voor een trial die nu loopt of binnenkort start.

Overwegingen bij de keuze van het ziekenhuis