Diagnose van AML
Acute myeloïde leukemie (AML) is een vorm van kanker die in het beenmerg ontstaat. AML is een levensbedreigende ziekte. Zonder behandeling kunnen patiënten binnen enkele maanden overlijden.
Diagnose bij AML
Als een arts vermoedt dat je AML hebt, is het belangrijk om snel een goede diagnose te stellen. Een behandeling zal namelijk zo snel mogelijk moeten starten. Zonder behandeling overlijden patiënten in de meeste gevallen binnen enkele maanden.
Om te bepalen welke behandeling het beste voor je is, moet de arts weten welk subtype AML je precies hebt. Hij moet ook een goed beeld hebben van je voorgeschiedenis, eventuele andere ziektes die je hebt en je algehele conditie. Daar zijn verschillende onderzoeken voor nodig.
Lichamelijk onderzoek
De hematoloog doet een lichamelijk onderzoek. Hij onderzoekt daarbij de lymfeklieren en de milt, en kijkt naar verschijnselen van infectie en bloedingen.
Bloedonderzoek
In het bloed wordt vooral gekeken naar het aantal witte bloedcellen, rode bloedcellen en het aantal bloedplaatjes. Zijn er afwijkende witte bloedcellen? Is de verhouding tussen de verschillende soorten witte bloedcellen veranderd? Bij AML is er vaak sprake van bloedarmoede (d.w.z. te weinig rode bloedcellen), een tekort aan plaatjes en meestal te veel abnormale witte cellen.
Lees meer over bloedonderzoek.
Beenmergonderzoek
Voor onderzoek van het beenmerg wordt een beenmergpunctie en soms ook een beenmergbiopsie gedaan. Het beenmerg wordt onderzocht op afwijkende cellen en op afwijkingen in de chromosomen van de leukemiecellen.
- Bij een beenmergpunctie wordt het beenmerg uit het binnenste deel van het bot opgezogen, meestal aan de achterkant van het bekken. Dat gebeurt met een dunne, holle naald en onder plaatselijke verdoving. Ondanks dat is de ingreep helaas niet pijnloos, omdat het bot zelf niet verdoofd kan worden. Als je opziet tegen de punctie, kun je met je arts bespreken of je een roesje (een soort lichte narcose) kunt krijgen.
- Bij een beenmergbiopt wordt na verdoving een dun boortje in het bot gezet. Via die boor wordt een pijpje met bot uit het bekken gehaald. Dit duurt vijf tot tien minuten.
Lees meer over punctie en biopsie.
Ruggenprik
AML verspreidt zich in zeldzame gevallen naar de hersenen. Als je klachten hebt die daarop wijzen, is het nodig om het hersenvocht te onderzoeken. Hiervoor wordt door een ruggenprik een klein beetje hersenvocht afgenomen. De huid wordt eerst verdoofd en daarna wordt met een dunne naald tussen de wervels door in de hersenvochtruimte geprikt en een kleine hoeveelheid hersenvocht opgezogen. Je voelt soms een schokje in je been of bil. Soms krijg je na het onderzoek last van hoofdpijn. Dit vermindert als je gaat liggen. De arts kan onder de microscoop en met behulp van flowcytometrie zien of er leukemiecellen in het hersenvocht aanwezig zijn.
Spanning en onzekerheid
Totdat de diagnose definitief is, heb je veel vragen over AML die de arts nog niet kan beantwoorden. Dat kan spanning en onzekerheid met zich meebrengen, zowel bij jou als bij je naasten. Het helpt als je weet wat er bij de verschillende onderzoeken gaat gebeuren. Die informatie krijg je niet altijd vanzelf. Vraag er daarom naar op de afdelingen waar de verschillende onderzoeken plaatsvinden. Stel je ongerustheid ook aan de orde als je met je dokter praat. Vraag goed door en neem gerust je partner of iemand anders mee. Wees niet bang om iemand van Hematon te bellen of te mailen. Je bent echt niet de enige die zoiets doet en de lotgenoten aan de andere kant van de lijn zijn graag bereid jouw vragen te beantwoorden. Zij zijn zelf ervaringsdeskundige, dus ze weten hoe het is om in spanning en onzekerheid te verkeren. Bel naar 030-760 38 90 of mail lotgenotencontact@hematon.nl.
Diagnose
De diagnose van AML wordt gesteld op basis van beenmergonderzoek, in combinatie met bloedbeeld, analyse van bloedcellen en genetisch onderzoek. Er wordt gekeken welk subtype AML je hebt en wat het risicoprofiel is.
Bij de diagnose hoort ook een oordeel van je arts over je algemene conditie en andere ziekten die je misschien hebt.
Als je de diagnose krijgt, is het goed iemand mee te nemen naar het gesprek. Twee horen meer dan één. Schrijf je vragen op, of gebruik de checklist. Maak aantekeningen van het gesprek, of vraag de arts of je het gesprek mag opnemen.
Vragen aan je arts over AML:
- Welke behandelingen zijn er?
- Wat zijn mijn vooruitzichten?
- Wat is mijn levensverwachting?
Lees hier meer over hoe je je kunt voorbereiden op het gesprek met je dokter.