Onderzoekers UMC Utrecht willen sneller en goedkoper eigen T-cellen tegen AML inzetten

De onderzoekers staan onder leiding van hoogleraar hematologie Jürgen Kuball. Het onderzoek gaat vier jaar duren en begint deze zomer.

De kans om AML te overleven hangt sterk samen met leeftijd. Van de groep patiënten die jonger dan 45 jaar zijn is bijna 60% nog in leven na vijf jaar. In de groep 65-plussers is dat minder dan 10%. Dat komt vooral omdat jongere patiënten vaker een stamceltransplantatie kunnen krijgen, en er beter op reageren.

De behandeling met eigen T-cellen is in de toekomst voor oudere patiënten wel mogelijk. Er bestaan verschillende afweercellen die kankercellen kunnen herkennen, aanvallen en opruimen. Ze hebben allemaal hun zwakke en sterke kanten. Zo kan de ene soort prima kankercellen bestrijden, maar raakt ze snel uitgeput. Een ander type cel kan zich weer snel vermeerderen om een massale aanval te starten, maar herkent de leukemiecellen minder goed.

De onderzoekers hebben de zogenaamde TEG-therapie ontworpen, waarmee ze de beste cellen kunnen combineren in één nieuwe cel. Alleen: dat is duur en tijdrovend. Het moet voor iedere patiënt afzonderlijk gedaan worden. Daarom is het lastig om de therapie in te zetten voor grote groepen AML-patiënten.

In het nieuwe onderzoek gaat de groep van Kuball op zoek naar een actieve behandelingsmethode die deze problemen omzeilt. De sleutel hiervoor ligt volgens de onderzoekers bij zogenaamde GAB’s. Dat zijn eiwitten die tumorcellen in contact brengen met afweercellen. Deze kunnen op grote schaal geproduceerd worden, waardoor de kosten voor de behandeling dalen en er meer AML-patiënten behandeld kunnen worden. Ook als ze ouder of in minder goede conditie zijn.