Discussie over de stijgende kosten voor kankerzorg

Beeld Ivan Samkov 27-02-2025 Hematon Nieuws

Medicatie tegen kanker kost veel geld. Maar als die zorg in de media als ‘te duur’ wordt weggezet, geeft dit een lelijke draai aan een belangrijke en relevante discussie over dure geneesmiddelen. Toch was dat wat er gebeurde in een onlangs gepubliceerd persbericht van IKNL en het RIVM. Dit roept volgens Hematon onrust op bij kwetsbare patiënten en doet de discussie over dure geneesmiddelen geen goed.

Dat de zorg voor mensen met kanker kostbaar is en bovendien al jaren stijgt, is alom bekend. Toch was Hematon, samen met andere kankerpatiëntenorganisaties, verbaasd over het nieuws dat IKNL samen met RIVM op 25 februari j.l. verspreidde. In een persbericht stellen zij dat de stijgende zorguitgaven voor kanker tussen 2003 en 2019 vooral te wijten zijn aan preventie (vroege opsporing via bevolkingsonderzoeken), nieuwe behandelingen en (dure) geneesmiddelen. De groei in uitgaven is het grootst bij multipel myeloom en leukemie, stellen zij. En: verdere uitgavengroei van dit soort kankermedicatie zou andere zorg kunnen gaan verdringen.

Kritisch
Volgens IKNL vragen de stijgende kosten om een kritische beoordeling van nieuwe en bestaande kankerbehandelingen. ‘Wanneer de uitgaven aan kanker in dezelfde mate blijven doorstijgen, zal andere zorg worden verdrongen’, aldus Chantal Pereira (senior-adviseur bij IKNL). Beleidsmakers en zorgaanbieders zouden moeten kijken of deze innovatieve behandelingen ‘voldoende waarde toevoegen om de uitgaven te rechtvaardigen’.

‘De discussie rondom dure geneesmiddelen kent vele facetten’, reageert Frank Baas, voorzitter van de commissie Belangenbehartiging bij Hematon. ‘In het persbericht dat werd verspreid bij de publicatie van de IKNL-rapportage ontbreken een aantal nuances. Dit roept onrust op bij kwetsbare patiënten, die hun hoop vestigen op medicijnen die hun waarde in de praktijk hebben bewezen. De introductie van deze nieuwe geneesmiddelen maakte een effectieve behandeling voor deze hematologische patiënten mogelijk. De middelen waren een doorbraak in de behandelingen en leverden een enorme gezondheidswinst op.’

Leven
Natuurlijk vindt Hematon het kostenaspect belangrijk, zorg moet betaalbaar blijven. ‘Tegelijkertijd vragen wij ook om het belang en de zorgen van de huidige patiëntenpopulatie niet uit het oog te verliezen. De introductie van nieuwe geneesmiddelen heeft namelijk een enorme invloed op het leven van patiënten met hematologische aandoeningen door een langere levensverwachting en een sterk verbeterde kwaliteit van leven.’

Zorg op maat
Hematon is van mening dat iedere patiënt de juiste zorg moet krijgen. ‘Het beleid moet “zorg op maat” zijn. Er dient een zorgvuldige afweging plaats te vinden tussen het nut en de kosten van de behandeling, rekening houdend met de individuele kenmerken en wensen van de patiënt’, aldus Frank Baas van Hematon.

In het persbericht ontbraken ook belangrijke nuances. Zo daalden de kosten reeds in 2022 en 2023 doordat dure geneesmiddelen uit patent gingen. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar dosisreductie en therapiepauzes, waardoor de kosten verder omlaag kunnen.

Basis
Ook Gijs Lunenborg, belangenbehartiger Passende diagnostiek en behandelingen bij NFK, reageerde op social media: ‘Het is tijd om anders te kijken naar de waarde en meerwaarde van nieuwe behandelingen. Het perspectief van patiënt én behandelaar moet de basis zijn. Elke patiënt heeft recht op de behandeling die bij hem of haar past. De oplossing voor het beschikbaar maken van innovatieve kankermedicijnen voor een maatschappelijk aanvaardbare prijs ligt bij de ontwikkelaars en beoordelaars van deze middelen.'