‘Uitvaarten leiden, dat is te emotioneel geworden’

De persoonlijke manier waarop hij een uitvaart regelt, spreekt veel mensen aan. Martin: ‘In tijden van verdriet kan ik het goed luchtig houden. Ongewild had ik een bepaalde manier van werken ontwikkeld die de mensen erg waarderen. Eén aanspreekpunt voor alles wat er moet gebeuren: de kaarten, de verzorging en ook het leiden van de uitvaart zelf.’ Het groeit hem bijna boven zijn hoofd, want hij deed dat de eerste vier jaar alleen.

Mantelcellymfoom

Tot in 2018 de diagnose mantelcellymfoom hem terugfloot. ‘Ik was al een tijd heel erg moe en de oorzaak konden we niet direct vinden. Het onderzoek voor darmkanker wees uit dat er iets in de darmen zat, maar dat bleek allemaal toch goed te zijn. Opluchting. Ik kreeg zelfs te horen: ‘U bent de komende tien jaar gezond.’ Dan was het misschien de schildklier? Of anders gewoon te veel en te hard gewerkt? Toen ik uiteindelijk de diagnose lymfklierkanker kreeg, moest ik het werk wel loslaten. Dat was eigenlijk een heel fijne tijd. Ik had meer rust, meer tijd voor mijn partner. Ik had veel aan meditatie en voelde me heel gelukkig.’ In november 2018 kreeg Martin een stamceltransplantatie en in december van dit jaar is de totale behandeling klaar. ‘Dat voelt als een wedergeboorte.’

Somber

‘Na mijn stamceltransplantatie kreeg ik te horen dat ik schoon was. Maar in plaats van blij te zijn, werd ik juist somber. Ik ben vrij snel aan het werk gegaan.’ Het werk als uitvaartondernemer is erg confronterend als je zelf een levensbedreigende ziekte hebt. ‘Dat was erg zwaar. Ik had een uitvaart van iemand die kanker had en niet beter kon worden. In het voorgesprek met deze patiënt moest ik huilen. De eerstvolgende uitvaart werd ik ook emotioneel, toen de nabestaanden me vroegen hoe het met mij was. Dat kon natuurlijk niet, het gaat op dat moment niet om mij. Toen besloot ik geen uitvaarten meer te leiden, maar achter de schermen te gaan werken. Ik identificeerde me te veel met de klanten en wilde klaarstaan voor de ander. Alleen maar geven, dat lukte niet meer. Ik was ziek en ik moest het werk overdragen. Intussen zijn er vijf mensen in dienst. Ik heb daarna nog drie uitvaarten gedaan van indirecte familieleden. Tot mijn tweeënzestigste wil ik alleen nog een select aantal uitvaarten doen, de krenten uit de pap, zeg maar. Het lukt mij niet meer om er vol in te gaan, maar ik vind het leiden van ceremonies wel erg mooi om te doen. Daarom heb ik afgelopen zomer een opleiding gedaan om trouwceremonies te kunnen leiden. Het is fijn dat je op een belangrijk moment in iemands leven iets kunt betekenen.’

Nieuwe identiteit zoeken

Op het moment dat we Martin spreken is hij nog bezig met de immuuntherapie, die twee jaar heeft geduurd. ‘Ik moet iedere twee maanden naar het ziekenhuis voor een kuur rituximab. Als ik me rustig houd, valt de kuur goed, maar als ik te druk ben geweest valt de kuur slecht. Dan ben ik misselijk en krijg bloedneuzen. Wel vervelend dat ik bijwerkingen heb zoals een chronische bijholteontsteking. Dat is in deze coronatijd wat lastig. Ik word wel eens aangekeken: jij bent snotterig, wat doe je hier? Daarbij heeft mijn vader echt corona, dat is voor mij dus oppassen.
Ik dacht dat ik in de fase waarin ik nu zit, juist blij moest zijn. Voorheen meende ik dat mensen op tafel dansten als ze beter werden na kanker, maar dat voelt toch anders. Ik moet op zoek naar een nieuwe identiteit. Ik was die harde werker, die man met de mooie krullen. Maar het harde werken gaat niet meer en de krullen zijn niet meer zo mooi als voorheen teruggekomen. Ik moest mezelf weer opnieuw uitvinden. Bij het Helen Dowling Instituut ben ik geweest voor de behandeling van posttraumatische stress. Ik kon niet meer tegen de ziekenhuislucht en ook niet tegen kale hoofden.’

Lotgenotencontact

‘Ik ben er ook anders tegenaan gaan kijken als iemand aan kanker is overleden. Die ervaring kan ik gebruiken. Ik heb nabestaanden nog wel eens aangesproken en hen gezegd dat ik nu pas echt begrijp wat zij hebben doorgemaakt. Ik volg de besloten Facebookgroep Lymfklierkanker van Hematon en de Hematondagen vind ik ook heel erg fijn. Erg jammer dat we dit jaar niet fysiek bij elkaar hebben kunnen komen. Dat is echt heel erg voor veel mensen. Het lijkt me mooi om voor Hematon te spreken voor een groep patiënten. Ik heb deze week een goede uitslag gehad en ik voel weer de energie om me voor anderen in te zetten!’ 

_{Hematon magazine winter 2020  |  tekst Femia Bosman  |  beeld Tjerk Heringa}